Transformatie paardentramremise tot Marokkaans cultureel centrum Amsterdam

WakkerArchitecten heeft het ontwerp gemaakt voor de transformatie van een deels historisch pand aan de Plantage Middenlaan in Amsterdam naar een ‘Huis van Marokko.’ In het culturele centrum zullen de bestaande en nieuwe architectuur een bijdrage leveren aan het verbinden en presenteren van de Marokkaanse en Nederlandse cultuur. De Marokkaanse overheid heeft een aantal jaren geleden het initiatief genomen om in diverse steden centra te bouwen die de Marokkaanse cultuur onder de aandacht brengen. In Amsterdam heeft ze daartoe een gebouw aangekocht, dat bestaat uit een aaneenschakeling van verschillende gebouwdelen en volumes.

Verschillende functies
Het gebouw is in verschillende perioden gebouwd. Het hoofdgebouw aan de Plantage Middenlaan dateert uit 1892. In het verlengde daarvan, volledig omsloten door woningbouw, ligt een volume dat is gebouwd als paardentramremise, maar waarschijnlijk nooit als zodanig is gebruikt. De gebouwdelen hebben in het verleden verschillende functies vervuld en zijn meermaals verbouwd, waarbij veel authentieke elementen verloren zijn gegaan. In het tweelaagse hoofdgebouw en de grote en kleine zaal daar achter zijn nog de meeste karakteristieke elementen te vinden. Met het oog op de transformatie naar het Marokkaanse cultuurcentrum heeft WakkerArchitecten, in overleg met de opdrachtgever,gezocht naar de balans tussen het bestaande pand en nieuwe ruimtelijke elementen waarin Marokkaans ambacht tot uiting komt, zoals in de zelliges en platre (tegelwerk en stucwerk). De beleving van de bezoekersroute is afwisselend traditioneel Nederlands en Marokkaans; moderne elementen functioneren als intermediair.

Traditioneel en modern
De twee gebouwdelen waarvan de een aan de Plantage Middenlaan en de ander aan de Plantage Badlaan grenst, zijn behouden. De entreepui aan de Plantage Middenlaan is vernieuwd. WakkerArchitecten heeft gekozen voor een heldere beglazing in combinatie met een dubbele deur van hout waarin subtiel een Arabisch patroon is verwerkt. Het lage afzonderlijke bouwdeel daarachter is gesloopt. Hier is plaatsgemaakt voor een overgangsruimte tussen de Hollandse eind negentiende eeuwse architectuur en het zalengedeelte. De vierkante ruimte van vijftien bij vijftien meter wordt een ‘riad’: een Marokkaanse patio. De architect combineert hier traditioneel Marokkaanse tegel- en stucwerk met een strakke en moderne vormgeving. Het programma van dit publieke gebouw bevat een grote zaal en verschillende kleinere ruimten voor exposities, lezingen, filmavonden etc., daarnaast een bibliotheek, mediatheek, leslokalen en kleine gebedsruimte.

Houten constructies
De grote zaal, gesitueerd in het verlengde van de twee entrees, vormt het kloppend hart van het culturele centrum. De historische houten constructie is behouden, maar verder blijft de zaal leeg. Wel is er een balkon toegevoegd dat in verbinding staat met de karakteristieke Marokkaanse ontvangstruimte op de eerste verdieping.
De kleine zaal bevat drie bestaande houten portalen met dubbele schoren die ‘zeer bijzonder’ zijn. Tevens is de mogelijkheid gecreëerd om de zaal in tweeën te delen door een glazen pui met grote taatsdeuren te plaatsen. De glazen taatsdeuren kunnen tevens gebruikt worden als expositie-elementen.